Wat verstaan we onder ergonomie?

Ergonomie is de wetenschap die zich richt op het afstemmen van hulpmiddelen en omstandigheden op de eigenschappen van de mens waardoor mensen optimaal kunnen functioneren. Dit beslaat het hele gebied van bijvoorbeeld een goede bureaustoel tot een efficiënt werkproces in de keuken van een restaurant. Ergonomie levert zo een belangrijke bijdrage aan het veilig en gezond kunnen inrichten van een werkplek.

Werkplek veiliger maken

Ergonomie gaat over de mens in relatie tot zijn omgeving. Het doel is gebruiksvoorwerpen, technische systemen en taken zo te ontwerpen dat ze de veiligheid, de gezondheid, het comfort en het doeltreffend functioneren van mensen bevorderen. Ergonomen houden zich bijvoorbeeld bezig met auto’s, kleding, handgereedschappen, software en productieprocessen. Thuis én op de werkplek. In een werkomgeving spelen vooral veiligheid en gezondheid van de werknemers een belangrijke rol bij het ergonomische ontwerp. Denk aan goed gebruik van machines, voldoende voorlichting of een werkbank die de juiste hoogte heeft.

Ergonomie beslaat het kennisgebied over werksituaties, het functioneren van mensen daarin en de invloed van de werkplek, de werkomstandigheden, de organisatie, het samenwerken met collega’s en het gebruik van machines en hulpmiddelen. Met die gespecialiseerde kennis stellen ergonomen medewerkers in staat hun werk optimaal te doen. Dat wil zeggen: zo efficiënt mogelijk en zonder gezondheidsklachten en veiligheidsrisico’s. Mensvriendelijke productieprocessen bevorderen het plezier in het werk en zo ook de productiviteit. Het voorkomt fouten en storingen en vermindert de (faal)kosten.

Of het werk nu wordt verricht op de brug van een baggerschip, op kantoor, in een fabriek of in de cabine van een vrachtauto, de werkplek moet altijd ergonomisch verantwoord zijn. Met behulp van ergonomische kennis kunnen de afzonderlijke werkomstandigheden worden aangepast aan de eigenschappen van de individuele werknemer.

Ergonomie in de praktijk

In de controlekamer van een fabriek kunnen veel aspecten van ergonomie aan bod komen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een uitgekiende opstelling van een grote hoeveelheid apparatuur die onafgebroken stromen aan informatie produceert, een duidelijk overzicht op alle beeldschermen en meters die het verloop van de productieprocessen weergeven, goed zicht op het werk in de fabriek, een gemakkelijke bediening, de juiste stoelen om lang te kunnen zitten en werkomstandigheden die de concentratie bevorderen.

Ergonomie heeft voor kinderdagverblijven geleid tot de ontwikkeling van een speciaal aankleedmeubel dat het werk van de verzorgers een stuk makkelijker maakt. Ze hoeven minder te tillen en te bukken en ze kleden kinderen op precies de goede hoogte aan. In het ontwerp is rekening gehouden met de veiligheid van de kinderen.

Ergonomie is ook terug te vinden in een professionele keuken. Die moet zo zijn ingericht dat koken en afwassen mogelijk is zonder dat de koks en de afwassers elkaar voortdurend in de weg lopen. In de inrichting en indeling is rekening gehouden met veiligheidseisen die voor beide activiteiten totaal verschillende zijn.

Tips

Ergonomie is belangrijk voor een veilige en gezonde werkplek, maar het effect wordt ook bepaald door omstandigheden die medewerkers en leidinggevenden zelf in de hand hebben, zoals:

Regelmatig pauze nemen;
Voldoende afwisseling in het werk;
Een goede lichamelijke conditie;
Oefeningen doen om spieren en schouders te ontlasten
De juiste lichaamshouding bij langdurig zitten of staan.

« Terug